حَواریون مسیح (جمع حواری به معنی شستن و سفید کردن). عنوان دوازده تن از یاران و شاگردان ویژهٔ عیسی مسیح است.
در انجیل متی باب ۱۰، لوقا باب ۶ و انجیل مرقس باب ۹ اسامی حواریون این چنین ذکر شده است:
- شمعون پطرس
- اندریاس، برادر پطرس
- یعقوب پسر زبدی
- یوحنا
- فیلیپ
- برتولما
- توما
- متی
- یعقوب پسر حلفا
- لبی معروف به تدی
- شمعون قانوی یا شمعون غیور
- یهودا اسخریوطی
ابوالفرج بن الجوزی در المدهش نام حواریون عیسی را بشرح زیر آورده است :
- شمعون الصفا
- شمعون القنانی
- یعقوببن زندی
- یعقوببن حلقی (حلفا(
- قولوس (فیلیفوس(
- مارقوس
- یوحنا
- لوقا
- توما
- اندراوس (اندرواس(
- برثملا (مصحف برثلما) (برطلمی(
- متی
بعضی از این دوازده نام بالا با نامهایی که مسیحیان آوردهاند وفق نمیدهد.
حواریون مسئولیت ابلاغ بشارت عیسی را به دیگر اقوام بنی اسرائیل پذیرفتند و مسیح بودن عیسی و بر حق بودن وی را تصدیق کردند و پس از زنده شدن دوباره و عروج عیسی به آسمان، طبق دستور او به سوی اقوام بنی اسرائیل در دیگر نقاط عالم پراکنده شدند و به ابلاغ بشار ت ( انجیل ) او پرداختند. بر اساس متن انجیل یهودا اسخریوطی که از حواریون بشمار میرفت، خائن بود و عیسی مسیح را به سربازان رومی تسلیم نمود و از زمرهٔ حواریون مردود و مستحق لعن ابدی شد. «متیاس» جای وی را گرفت.
غربیها حواریون را آپوستل (Apostle) مینامند. این کلمه از آپوستولو یونانی گرفته شده که به معنی «رسولان» میباشد و به همین علت مسیحیان به جای حواریون از اصطلاح «رسولان» استغاده میکنند.
در اینجا نیاز دیدیم که به شرح حالی از رسولان بپردازیم . بدینوسیله درک بهتر مفاهیم برای شما حاصل خواهد شد.
**********************************
1. پطرس
پطرس یا شمعون، به همراه برادرش آندریاس از حواریون مسیح و پطرس اولین پاپ کلیسای کاتولیک روم بود که به عنوان قدیس شناخته شده و در میان مذاهب ارتدکس نیز محترم است. او در سال یک میلادی در Bethsaida به دنیا آمد و در ۶۴ میلادی در رم از دنیا رفت.
مقبره وی در زیر کلیسای بزرگ واتیکان قرار گرفتهاست .
خانواده پطرس
خانوادهٔ پطرس در جلیل در شهر بیت صیدا زندگی میکردند. آنها ماهیگیر بودند. هم چنین دارای چندین قایق ماهیگیری بودند که به دیگران اجاره میدادند.
پدر پطرس، یونا نام داشت. پس از تولد پسرش(پطرس) نام او را سیمون گذاشت و توسط یهودیان به نام شمعون خوانده میشد.
او برادری به نام آندریاس داشت که قبل از پطرس به عیسی مسیح ایمان آورد.
پطرس در انجیل
بر اساس انجیل متی، پطرس اولین حواری بود که عیسی را «مسیح، فرزند خدای زنده» نامید. و عیسی او را ستود و به او گفت« من بر روی این صخره، کلیسای خود را بنا میکنم، و قدرتهای جهنم، هرگز قادر به نابودی آن نخواهند بود. من کلیدهای ملکوت خدا را در اختیار تو(پطرس) میگذارم تا هر دری را بر روی زمین بگشایی در آسمان نیز گشوده شود و هر دری را بر روی زمین ببندی، در آسمان بسته شود.» بر اساس این روایت، کلیسای رم خود را » جانشین پطرس و وارث کلید بهشتی میدانند.
اما در انجیل برنابا(بارنابا) مورد تایید مسلمانان، پطرس به دلیل اینکه عیسی را فرزند خدا خواند، مورد خشم وی قرار گرفت و حتی عیسی قصد اخراج پطرس از جمع حواریون را داشت که با وساطت دیگر حواریون، او را بخشید.
پس از مرگ عیسی، پطرس علاوه بر تبلیغ مسیحیت، دوباره به شغل ماهیگیری مشغول شد و هم چنین ازدواج کرد.
مرگ پطرس
در سال ۶۴ میلادی (در برخی روایات ۶۷ میلادی)، رومیان پطرس را گرفتند و وی را به حضور نرون امپراطور روم برده و او را به صلیب کشیدند.
**********************************
2. اندریاس
اندریاس یا سنت اندرو (به یونانی: Ἀνδρέας، Andreas)؛ اوایل قرن اول میلادی تا اواخر قرن)، که در کلیسای ارتدکس شرقی با نام پروتوکلتس(Prōtoklētos) شناخته میشود یکی از حواریون عیسی و برادر پطرس است. نام اندریاس یک نام یونانی به معنی شجاع است و بیشتر میان یهودیان معمول بودهاست اما هیچگونه ضبط عبری یا آرامی از نام وی صورت نگرفتهاست. وی به عنوان اولین اسقف کلیسای بیزانس شناخته میشود. روز وی ۳۰ نوامبر است.
نام وی در انجیل متی باب ۱۰ آیه ۲ آمدهاست. وی به صلیب کشیدهشد و آرامگاه وی در اسکاتلند بوده و صلیب وی به عنوان نماد اسکاتلند در پرچم بریتانیا آمدهاست.
**********************************
3. یعقوب پسر زبدی
یعقوب پسر زبدی (درگذشته در ۴۴ میلادی) از حواریون و از دوازده رسول برگزیده عیسی بود. او پسر زبدی و سالومه و همچنین برادر یوحنا یکی دیگر از حواریون، بود. برای مشخص کردن وی از یعقوب پسر حلفا، او یعقوب بزرگتر نیز خوانده میشود.
**********************************
4. یوحنا
یوحنا بن زبدی یا یوحنای رسول(یونانی:Ιωάννης) از حواریون و از دوازده رسول برگزیده عیسی بود.
مسیحیت سنتی، او را نویسنده انجیل یوحنا و نیز نویسنده کتاب مکاشفات میداند. در سالهای اخیر، منتقدان نوگرا، این نظریه را مطرح کرده اند که کتاب مکاشفه در سال ۷۰ میلادی، به دست یوحنا پاتموس نوشته شده باشد، زیرا نویسنده کتاب مکاشفات بارها خود را به نام یوحنا خوانده؛ اما در انجیل یوحنا نامی از نویسنده به طور مستقیم نیامده است. یوستینیوس، در سال ۱۳۵ میلادی، نگاشتن کتاب مکاشفه را به یوحنا بن زبدی، نسبت داد؛ و ائوسیبیوس، در قرن چهارم، در اصالت آن تردید نمود.
در انجیل، یوحنا حواری محبوب مسیح، با نام یوحنا پسر زبدی خوانده شده است، وی برادر یعقوب اکبر و در آغاز ماهیگیر بود. یوحنا، از شاگردان یحیی تعمید دهنده بود که با آغاز دعوت عیسی، به جمع پیروان وی گروید. بنا به روایت انجیل، پس از برخاستن مسیح از مردگان، یوحنا و پطرس نخستین کسانی بودند که به زیارت مقبره رفتند و برخاستن عیسی را باور کردند. در مسیحیت سنتی، از وی با نام یوحنای محبوب یاد میشود .
**********************************
5. فیلیپ
فیلیپ قدیس، یکی از حواریون عیسی مسیح بود.او برای تمام مسیحیان مورد احترام است و در کشورهای مسیحی یک روز به او اختصاص دارد که جز اعیاد مسیحیان نیز محسوب میشود. تا سال ۱۹۵۵ کلیسای کاتولیک رم، روز اول می را به فیلیپ قدیس اختصاص داده بود، اما پاپ پیوس دوازدهم آن را به روز ۱۱ میتغییر داد. اما کلیسا در سال ۱۹۶۹ این روز را به روز ۳ میانتقال داد و تا امروز نیز پا برجا هست. کلیسای ارتدکس ۱۴ نوامبر را به فیلیپ اختصاص دادهاست.
به او یک انجیل و رساله منتسب است. انجیل فیلیپ، یک انجیل اپوکریفا است. رساله ی فیلیپ، تنها مورد تأیید کلیسای ارتدکس میباشد. رسالهٔ وی حاوی مطالب گوناگونی از جمله معرفی خود، ملاقاتهای او با دیگر حواریون و سخنرانیهای مذهبی وی است. رسالهٔ اصلی به زبان یونانی میباشد.
خانواده فیلیپ
وی در یک خانوادهٔ یهودی متولد شد که در ایالت جلیل در شهر بیت صیدا زندگی میکردند. مادرش بیوه بود، وی خواهری به نام مریم داشت که بعد از فیلیپ به عیسی ایمان آورد.
ایمان آوردن فیلیپ
بر اساس روایات، در زمان مسافرت حضرت عیسی به بیت صیدا، او به عیسی مسیح ایمان آورد و بعد از آندریاس و پطرس سومین نفری بود که پیرو مسیح شد
در انجیل فیلیپ آمده: وقتی ما یهودی بودیم، تنها مادر داشتیم. ولی با ایمان آوردن به مسیح، صاحب پدری واقعی شدیم .
|
مرگ وی
پس از عروج عیسی مسیح به آسمان، او به همراه خواهرش مریم و برتولما )یکی از حواریون)، برای تبلیغ مسیحیت به آسیای صغیر و یونان سفر کرد. فیلیپ در شهرها علاوه بر موعظه کردن، به درمان بیماران نیز میپرداخت.
او با ورود به شهر هیراپولیس(واقع در ترکیه امروزی)، مردم بت پرست آن شهر را به پیروی از عیسی مسیح فرا خواند. او در انجام این کار آنقدر موفق بود که حتی همسر حاکم شهر هیراپولیس نیز مسیحی شد. حاکم شهر، به دلیل ترس از قدرت گرفتن مسیحیان، دستور بازداشت فیلیپ و برتولما را صادر کرد. سربازان، آنها را دستگیر و سپس مصلوب نمودند، برتولا به طور معجزه آسایی از این حادثه زنده ماند. اما فیلیپ بر بالای صلیب جان خود را از دست داد. مرگ او، به اعتقاد مورخین سال ۸۰ میلادی بودهاست.
انجیل فیلیپ، نفی باکره بودن مریم مقدس
انجیل منتسب به فیلیپ، یک انجیل اپوکریفا است و در سال ۱۹۴۵ توسط باستان شناسان، در نجع حمادی مصر پیدا شد که به زبان قبطی نوشته شدهاست. به عقیدهٔ کارشناسان، قدمت این انجیل به سالهای ۱۵۰ تا۳۰۰ میلادی بر میگردد. در این انجیل از ادبیات هنرمندانه ای استفاده شده و استفاده از تمثیلهای فراوان باعث توجه بسیاری به این انجیل گردیدهاست.
انجیل منتسب به فیلیپ، از اناجیل بحث برانگیز بوده که کلیسای رم آن را به رسمیت نمیشناسد. در این انجیل بیان شده که حضرت عیسی دارای پدری واقعی بوده و مریم نیز باکره نبودهاست (هر چند بر عصمت مریم مقدس تأکید شده). در انجیل فیلیپ آمده:
«
|
بعضی گفتند مریم، توسط روح القدس باردار شد. آنها در اشتباه هستند. آنها نمیفهمند چه میگویند.
|
»
|
با اینکه کلیسای کاتولیک رم، این انجیل را رد میکند اما در انجیل یوحنا فصل ۱ آیه ۴۵ (مورد تأیید کلیسا)، فیلیپ، عیسی را پسر یوسف میخواند.
**********************************
6. ناتانائیل
ناتانائیل (در برخی انجیلهای فارسی: نتنائیل) یا برتولمایکی از دوازده حواری مسیح بود. نام وی در سه انجیل از اناجیل اربعه برده شدهاست. وی به صلیب کشیدهشد.
**********************************
7. توما
تومای حواری، که گاهی تومای شکاک ویا دوقلو نیز شناخته میشد. یکی از حواریون مسیح است که بیشتر به علت شکاکی در مورد زندهشدن مسیح معروف است و تا خود دست در زخمهای مسیح نبرد باور نکرد که مسیح زنده شدهاست.
**********************************
8. متی
متی (در عبری:מתי، در یونانی:Ματθαίος به معنی «بخشش خدا») پسر الفائوس یکی از دوازده حواری عیسی و از نخستین مسیحیان بود. او از اهالی اورشلیم بود و یکسال از عیسی بزرگتر بود. او را لاوی نیز میخواندهاند. او خواندن و نوشتن میدانست و پیشهاش باجگیری بود. متی پیش از گرویدن به عیسی، در جلیل و کفرناحوم به هرود خدمت میکرد.وی جشنی بزرگ برای عیسی گرفت و بسیاری از باجگیران را به آن جشن دعوت کرد. متی در انطاکیه سوریه، انجیل خود را نوشت؛ در این انجیل او از نوشتههای مرقس بهره برد. متی در سال ۳۴ میلادی در حبشه مُرد.
**********************************
9. یعقوب پسر حلفا
به علت وجود دو یعقوب در میان حواریون یعنی یعقوب پسر حلفا و یعقوب پسر زبدی معمولا یعقوب پسر حلفا را یعقوب کوجک و یعقوب پسر زبدی را یعقوب بزرگ مینامند.
**********************************
10. لبی معروف به تدی
یکی از 11 رسول عیسی مسیح که اطلاعاتی از وی در دسترس نیست.
**********************************
11.شمعون قانوی
حواری مسیح که به نام شمعون قانوی یا شمعون قَنانی شناخته میشود. نام وی در انجیل لوقا باب ۶ آیه ۱۵ و اعمال رسولان باب ۱ آیه ۱۳ برده شدهاست. وی به عنوان فدایی و غیور نیز شناخته میشد.
**********************************
12. یهودا اسخریوطی
یهودا اسخریوطی به عبری: יהודה איש־קריות؛ به يونانی: Ιούδας Ισκάριωθ و به انگليسی: Judas Iscariot)، براساس عهد جديد، یکی از دوازده حواری اصلی عیسی مسيح بود که به او خيانت کرد. او ظاهراً خزانهدار عيسی مسيح بود و مکان اختفای عیسی را در قبال دریافت سی سکه نقره بهعنوان رشوه به دشمنانش (حاکمان یهودی رم) لو داد. آنها عیسی را بهشیوه دردناکی به صلیب کشیدند.
یهودا پسر شمعونِ اسخریوطی بود. اسخریوطی تشکیل شده است از "اس" و "خریوط یا قریوت" یعنی "مردی اهل قریوت" در هر سه انجیل متی و مرقس و لوقا هر وقت نام یهودای اسخریوطی بهعنوان یکی از شاگردان انتخاب شدۀ مسیح خداوند آمده لقب دیگری هم بهخود گرفته است :" آنکه او را تسلیم نمود." در انجیل لوقا نکتۀ ظریفی از انتخاب شاگردان میخوانیم که در متی و مرقس قید نشده است. شب قبل از انتخاب شاگردان عیسی به بالای کوه رفته و تمام شب را تا صبح دعا کرد صبح روز بعد از میان تعداد انبوهی که بهدنبال او آمده بودند، فقط دوازده نفر را بهعنوان شاگردان نزدیک خود انتخاب نمود، یکی از آنها اسخریوطی بود! عیسای مسیح میدانست کسی هرگز تن به ننگ خیانت به او نخواهد داد، مگر کسی که دل و وجودش متعلق به شیطان باشد اما در همین فصل آیۀ ٧۱ یوحنای رسول فعل جالبی در بارۀ یهودا بهکار میبرد:" زیرا او که میبایست تسلیمکنندۀ وی بشود.
**********************************
پولس رسول
پولس یا بولوس)عبری:שאול התרסי شائول طرسوس، یونانی:Σαούλ شائول و Σαῦλος سوئولوس و Παῦλος پولوس( از رسولان و مبلغان مسیحیت و بنیانگذار الهیات و خداشناسی این آئین بود؛ برخلاف حواریون، پولس هرگز با عیسی دیدار مستقیم نداشته است؛ با این حال این پولس بود که مسیحیت را از یهودیت جدا ساخت، همچون دینی جداگانه.در کتاب اعمال رسولان، پولس پیشوای نصاری (Gentiles) و حواریون پیشوای مسیحیان خوانده شده اند.
زندگی
پولس - که در انجیل گاهی «سولس» هم نامیده شده - در شهر طرسوس در کیلیکا، در حدود سال دهم میلادی، در خانوادهای فریسی زاده شد. وی پس از کارمندی روم نام یونانی پولس(که به معنی کوچک است) را به جای نام عبری شائول برگزید. پولس، زبان یونانی و رومی را آموخت و با نوشتههای شناخته شده ادبیات باستانی یونان آشنا شد؛ وی حرفه چادردوزی را آموخته بود و چندین سفر نیز به اورشلیم داشت. وی در اورشلیم، از گملیئل بن هیلل علوم دینی و تلمود را آموخت. او نخست به نام آئین یهود به مبارزه با مسیحیت پرداخت و در اورشلیم بسیاری از مسیحیان را کشت.
بنا به روایت «انجیل» در یکی از سفرهایی وی، در مسیر جاده دمشق، شبانگاه شخص «عیسای مسیح» بر وی ظاهر شد. «مسیح» او را به نام عبری اش خطاب نمود و این جمله را به وی گفت:» شائول، شائول، چرا مرا آزار می رسانی؟» در ادامه «مسیح» شخصاً به او ماموریت داد تا سفیر خداوند برای غیر یهودیان باشد. «مسیح» همچنان به او گفت که بینایی اش را از دست خواهد داد و به او شخصی در مقصد راهش - دمشق - معرفی نمود تا بنزدش برود. پولس، شگفتزده از این اتفاق فرا طبیعی و در نابینایی کامل به آن شهر و ملاقات آن شخص - مردی به نام «حنانیا» - می رود و سپس بینایی اش را باز می یابد.
بدین ترتیب، پولس آئین یهود را کنار گذاشت و به مسیحیت گروید. یهودیان، فرماندار دمشق را به دستگیری پولس واداشتند. بنا به روایت مسیحی، پولس در میان سبدی از فراز دیوارهای شهر گذشت. پولس، چندی به عربستان رفت و به نام مسیح به سخنوری پرداخت . برنابا، دست موافقت به او داد و کلیسای اورشلیم را ترغیب کرد تا بشارت عیسوی را ابلاغ کند. برنابا، همچنین، برای اداره کلیسای انطاکیه از او یاری جست. بر اساس کتاب اعمال رسولان، پولس یک سفر تبلیغی به اورشلیم نیز داشته است.ولی اندکی پس از آن عازم سومین سفر تبلیغی خویش شد، از مسیحیان در انطاکیه و آسیای صغیر بازدید کرد، دو سال را در افسس گذرانید، چند ماه را در فیلیپی، تسالونیکا، و بیریه تأسیس کرده بود گذرانید. او به سئوالات شرعی مسیحیان جواب می داد، نامه هایی که از او امروزه در دست است، حاکی از این موضوع می باشد. قرنها بعد کنستانتین امپراتور روم، مسیحیت معتقد به عقاید پولس را به عنوان دین رسمی روم اعلام نمود .
برنابا و پولس
در انجیلی که به برنابا منتسب می کنند و در مسیحیت فاقد ارزش است، گفته شده است :
عده ای بشارت دادند به اینکه یسوع(حضرت عیسی) همان پسر خداست و در شماره ی ایشان پولس هم فریب خورد.
مرگ وی
او در سال ۶۷ میلادی به دست رومیان مصلوب شد .
**********************************
مریم مجدلیه
مریم مَجدَلیه شخصیتی در عهد جدید است یکی از پیروان مؤمن عیسی مسیح به شمار رفته و کلیساهای کاتولیک رومی، ارتدکس شرقی، لوتری و انگلیکان او را جزو قدیسهها میدانند.
لقب مجدلیه اشاره به شهری به نام مجدله در کرانه غربی دریاچه تیبریاس دارد.
سرگذشت مریم مجدلیه
به نام مجدلیه در انجیل لوقا ۸:۲ اشاره شده:
چندی بعد عیسی سفری به شهرها و دهات ایالت جلیل کرد تا همه جا مژدهٔ ملکوت خدا را اعلام کند. آن دوازده شاگرد و چند زن که از روح پلید و یا از امراض شفا یافته بودند نیز او را همراهی میکردند. مریم مجدلیه که عیسی هفت روح پلید را از وجود او بیرون کرده بود. یونا، همسر خوزا (رئیس دربار هیرودیس)، و سوسن از جمله این زنان بودند. ایشان و بسیاری از زنان دیگر از دارایی شخصی خود، عیسی و شاگردانش را خدمت میکردند.
|
با این همه وجود شخصیتی تاریخی به نام مریم مجدلیه و شیوه زندگی او محل بحث و شک است.
برخی فرقههای مسیحی بر این باورند که مریم مجدلیه نه تنها زنی بدکاره نبوده، بلکه او از خانوادهای سلطنتی میباشد و عیسی مسیح با او ازدواج نمود. بر پایه باور این فرقهها، حتی انجیلی به مریم مجدلیه منسوب است که در آن ذکر شده که مسیح مصلوب نشده است. و همچنین وی دارای دختری به نام سارا بوده است .
انجیل مریم مجدلیه
انجیل مریم یک انجیل اپوکریفا) که شش صفحه اول و صفحات آخر این انجیل در دسترس نیست) است . قدیمیترین نسخه ی پیدا شده به حدود قرن دوم میلادی بر می گردد، که به زبان قبطی و بر روی کاغذ پاپیروس نوشته شده است . امروزه با اینکه صفحات زیادی از این انجیل در دسترس نیست اما به زبانهای گوناگون از جمله آلمانی و انگلیسی به چاپ رسیده. در این انجیل، از عیسی با عنوان نجات دهنده یاد شده است .
عیسی و مریم مجدلیه
مطالب زیادی در مورد علاقه حضرت عیسی به مریم مجدلیه نوشته شده که بعضی از آنها با برخی اعتراضات نیز مواجه شدهاند.
اما بر اساس انجیل مریم مجدلیه در فصل پنجم آیه پنج: «پیتر (همان پطرس (به مریم گفت: «خواهر، ما میدانیم که نجات دهنده تو را از دیگر زنان بیشتر دوست دارد.«
در انجیل فیلیپ انجیل اپوکریفا، که به فیلیپ (از حواریون عیسی مسیح( منتسب است، در آیهٔ ۵۵ آمده: «ارباب (در مسیحیت منظور عیسی مسیح(مریم مجدلیه را از همهٔ دیگر پیروانش بیشتر دوست داشت.«
رمان رمز داوینچی نوشتهٔ دن براون نیز با آب وتاب بسیار به این موضوع پرداختهاست.
**********************************